Trzy dni w Wilnie: Dzięki tej 3-dniowej wycieczce do Wilna masz dużo czasu na poznanie miasta. Nie ma więc potrzeby się spieszyć, a będzie mnóstwo okazji, żeby napić się drinka i spędzić godzinę lub dwie w jednym z wielu przytulnych i nowoczesnych barów, bistro i kawiarni w mieście. Pierwszego dnia możesz wybrać się do Wilna & rsquo; najsłynniejsze zabytki, zanurzając się w wyjątkowej atmosferze Starego Miasta wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Drugiego dnia możesz wejść pod skórę miasta, odwiedzając jego wspaniałe muzea i łącząc się z jego bardziej duchowymi lokalizacjami i budynkami. Trzeciego dnia będziesz miał nawet czas, aby wydostać się z miasta i odwiedzić jedno z najpopularniejszych miejsc turystycznych w kraju, Troki, z bajkowym zamkiem położonym na wyspie na środku pięknego jeziora.
1 DZIEŃ:
Bazylika Archikatedralna pw. św. Stanisława Biskupa i św. Władysława wraz z dzwonnicą (Vilniaus Šv. Stanislovo ir Šv. Vladislovo arkikatedra bazilika ir varpinė)
Katedra Wileńska jest symbolem litewskiego chrztu. Została zbudowana w centrum miasta, na miejscu dawnej świątyni pogańskiej i obok zamku obronnego, przetrwała najpiękniejsze i najbardziej dramatyczne wydarzenia w historii Wilna i całej Litwy.
Z powodu częstych pożarów, wojen, ale także niestabilnego podłoża pod fundamentami Katedra Wileńska była kilkakrotnie przebudowywana. Ze względu na znaczenie budynku przebudowy prowadzili najsłynniejsi zagraniczni i lokalni architekci i artyści. Dzisiejszy budynek jest w stylu klasycystycznym (architekt Wawrzyniec Gucewicz, lit. Laurynas Stuoka-Gucevičius), ale można w nim znaleźć ślady gotyku, renesansu i baroku.
Obok Katedry Wileńskiej stoi wieża o wysokości 57 m– jeden z głównych symboli miasta.
Pałac Władców (Valdovų rūmai)
Otwarty w 2013 r. pałac odtwarza dawną rezydencję książąt litewskich. Kompleks stanowi nowoczesne wyobrażenie oryginalnego Zamku Dolnego, który stał na tym terenie od drugiej połowy XIII w. Była tu siedziba kolejnych książąt litewskich, począwszy od dynastii Giedyminów. Rezydencja pierwotnie miała cechy gotyckie, stała się z czasem okazałym pałacem renesansowym. W połowie XVII w. pałac został spustoszony przez wojska moskiewskie, a później całkowicie zrujnowany. Odrestaurowano go dopiero w 2013 roku. W Pałacu Władców można obecnie zwiedzić cztery stale działające ekspozycje prezentujące funkcje tej historycznej rezydencji oraz wziąć udział w częstych wydarzeniach kulturalnych i artystycznych.
Góra Zamkowa (Gedimino pilies bokštas)
Zamek Górny na Górze Zamkowej jest głównym symbolem Wilna, widocznym z wielu miejsc na Starym Mieście, opisywanym w różnych dziełach sztuki. Z Góry Zamkowej lub z jeszcze wyżej położonego punktu – tarasu widokowego baszty Giedymina – rozpościera się wspaniała panorama Wilna. Można stąd podziwiać także niezwykłe zachody słońca. Z baszty Giedymina można zobaczyć wystawę historyczną, która prezentuje modele rekonstruujące zamki wileńskie, uzbrojenie i ikonografię starego Wilna.
Ogród Bernardyński (Bernardinų sodas)
Ogród Bernardyński zajmuje obszar, który niegdyś, jeszcze przed objęciem go przez Bernardynów nosił nazwę Szerejkiszki. Znajduje się w pobliżu wileńskiej katedry, między Górą Zamkową, Wilenką i klasztorem zakonu Bernardynów. Częścią tego obszaru był także uniwersytecki Ogród Botaniczny. Obecnie jest tam ogród różany, szereg pięknie utrzymanych alejek i monumentalna fontanna – to dzięki nim Ogród Bernardyński jest idealnym miejscem do odpoczynku po całym dniu zwiedzania labiryntów uliczek Starego Miasta. Obok wejścia do parku od strony ulicy Šv. Brunono (św. Brunona) rośnie najstarszy dąb w Wilnie, który liczy sobie prawie 400 lat.
Spacer i obiad na ulicy Pilies (Zamkowej)
Ulica Pilies jest najstarszą i najbardziej zdobną ulicą na wileńskiej Starówce. Rozpoczynała się niegdyś od bramy Zamku Dolnego i prowadziła na południe – w kierunku Polski i Rosji, a jej liczne rozgałęzienia ostatecznie przekształciły się w boczne uliczki. Ulica Pilies przyciąga uwagę różnorodnością architektoniczną: domy mieszkalne oznaczone numerami 12 i 14 są w stylu gotyckim, dom pod numerem 4 – renesansowym, a fronton kościoła (św. Janów) – barokowym.
Z ulicy Pilies rozpościera się wspaniały widok na Górę Zamkową z basztą Giedymina, więc można tu się zatrzymać i zjeść pyszny obiad.
Ulica Literatų – Literacka (Literatų gatvė)
Ulica Literatų cieszy się dużym zainteresowaniem nie tylko wśród lokalnych mieszkańców, ale również wśród gości stolicy. Jest to niewątpliwie jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc na wileńskiej Starówce. Uważa się, że ulica Literatų otrzymała swoją nazwę dopiero w pierwszej połowie XIX wieku na cześć poety Adama Mickiewicza, który tu mieszkał. Mówią o tym trzy tablice w języku litewskim, rosyjskim oraz polskim, umieszczone na elewacji domu. W 2008 roku grupa artystów wpadła na pomysł ożywienia ulicy i ozdobienia jej dziełami sztuki, nawiązującymi do postaci literatów. Na ulicy uroczyście odsłonięto ścianę, na której artyści przez dwa lata umieszczali metalowe, drewniane, szklane i inne płytki lub obiekty poświęcone literatom, które do dziś zdobią ulicę.
Zespół kościołów św. Anny i Bernardynów (Šv. Onos ir Bernardinų kompleksas)
Podobnie jak Barcelona ma swoją dumę, Sagradę Familię, również Wilno szczyci się kościołem św. Anny z imponującą dzwonnicą. Kościół, który od pięciu wieków zachował się w niemal niezmienionym stanie, jest jedną z najpiękniejszych i prawdopodobnie najsłynniejszych budowli Wilna. To arcydzieło późnego gotyku, z którym związanych jest kilka legend. Najbardziej znana głosi, że Napoleon Bonaparte, zobaczywszy kościół św. Anny, powiedział, że zabrałby go na dłoni do Paryża.
Republika Zarzecza (Užupio Respublika)
Užupis, czyli Zarzecze to dzielnica, w której utworzono nieformalną republikę artystów, porównywaną czasami do dzielnic Montmartre w Paryżu lub Christiania w Kopenhadze. To jedna z najstarszych dzielnic Wilna. Niegdyś ówczesne przedmieście najczęściej zamieszkiwali ludzie ubodzy, rzemieślnicy. Dzisiaj – po licznych remontach – to jedna z najbardziej prestiżowych dzielnic, mieszcząca się w samym sercu stolicy. Republika Zarzeczańska słynie z tego, że posiada własny hymn, a także konstytucję, której treść można przeczytać na murze przy ulicy Paupio (Popławskiej). Republika ma swojego prezydenta, a nawet biskupa. Można tu zwiedzić jedną z najstarszych nekropolii wileńskich – Bernardinų kapinės, czyli Cmentarz Bernardyński, do którego prowadzi uliczka Žvirgždyno (Żwirowa Góra). Spokoju Zarzecza strzegą dwa kościoły i figura Anioła Zarzeczańskiego z brązu, głoszącego wieść o wolności artystycznej mieszkańców tej dzielnicy.
Plac Ratuszowy (Rotušės aikštė)
Na Placu Ratuszowym regularnie odbywają się najważniejsze w mieście targi, imprezy i koncerty, więc jest szansa, że jeśli się tam akurat znajdziecie, wpadniecie w sam środek ciekawych wydarzeń. Dziś już raczej nie będziecie mieli okazji zobaczyć niedźwiedzi, z których plac słynął w średniowieczu, ale na pewno będzie się działo coś interesującego. Poszukaj na gmachu Ratusza herbu Wilna ze św. Krzysztofem. Jest to jedno z nielicznych przedstawień tego świętego, które można zobaczyć w stolicy Litwy.
Dzielnica Szklana (Stiklo kvartalas)
Przez ponad 600 lat dzielnica, która niegdyś zajmowała większą część obecnego Starego Miasta, była zamieszkana przez ludność żydowską. Było to miasteczko złotników, szklarzy, rzemieślników i finansistów. Określenie „dzielnica Szklana” w Wilnie powstało w październiku 2018 roku i oznacza teren, obejmujący zabudowę przy ulicach: Stiklių (Szklanej), M. Antokolskio (Jatkowej pierwszej, później Juliana Klaczki), Gaono (Gaona) oraz Žydų (Żydowskiej). Celem lokalnej społeczności jest organizacja szlaków kulturowych, przypominanie mniej znanej historii miejsc na wileńskiej Starówce, kultywowanie tradycji, ulepszanie infrastruktury lokalnej, przyciąganie inwestorów, a także zachęcanie mieszkańców i gości stolicy do kulturalnego spędzenia wolnego czasu.
Prospekt Giedymina (Gedimino prospektas)
Gedimino prospektas to główna arteria w centrum Wilna (dawniej nosiła nazwę Prospektu Świętojerskiego, a jeszcze później ulicy Mickiewicza, prospektu Stalina, prospektu Lenina). Zaczyna się przy Placu Katedralnym, a kończy przy Sejmie Republiki Litewskiej i Moście Zwierzynieckim. Tu dzieje się najwięcej – są tu siedziby głównych instytucji państwowych, ośrodki kultury, najsłynniejsze teatry, miejsca rozrywki i wiele sklepów (w tym filie znanych światowych marek). Wieczorami i w weekendy w część alei wyłączana jest z ruchu samochodowego i ulica jest przeznaczona tylko dla pieszych. Można tu znaleźć mnóstwo atrakcji – po obu stronach ulicy jest wiele barów i restauracji, w których nie tylko zjesz pyszny obiad, ale także będziesz się dobrze bawić do później nocy.
2 DZIEŃ:
Ostra Brama (Aušros vartai)
Drugi dzień warto rozpocząć od wycieczki do jednego z najważniejszych zabytków historycznych, kulturowych i religijnych Wilna, czyli do Ostrej Bramy. Stanowi ona obiekt turystyki zarówno religijnej, jak i świeckiej. Ostra Brama to dawniej jedna z bram (zwana dawniej Miednicką) obronnych murów miejskich – pomnik historii i architektury, nad którą zbudowano Kaplicę Matki Miłosierdzia. W okresie ataków na ziemie litewskie wielki książę Aleksander nadał Wilnu przywilej budowy murowanych obwarowań wokół całego miasta. Kamień węgielny muru został położony w miejscu, w którym rozpoczynał się szlak prowadzący do Miedników, a dalej – przez Oszmianę w kierunku Mińska. Po rozpoczęciu budowy murów, jedną z pierwszych wzniesionych bram była właśnie brama Miednicka, która z czasem zaczęła być nazywana Ostrą (od przedmieścia zwanego Ostrym Końcem).
Hala Targowa (Halės turgus)
Hala to najstarszy działający kryty bazar w Wilnie, ale również jedno z ulubionych miejsc na zakupy! Wcześnie rano mieszkańcy miasta spieszą na targowisko, zwane „pod Halą”, aby kupić świeże warzywa i owoce, ryby oraz produkty mięsne prosto od lokalnych producentów. Wieczorem, można tu posiedzieć z przyjaciółmi w przytulnych kawiarenkach. Jak twierdzi lokalna społeczność – wrze tutaj życie, zapomina się o przykrościach, uśmiechy nie znikają z twarzy. Miejsce, w którym ludzie się spotykają, rozmawiają i co najważniejsze – dzielą się tym, co mają najlepszego: dobrym nastrojem oraz przysmakami.
Muzeum „MO“ („MO“ muziejus)
Dla miłośników sztuki współczesnej Muzeum MO jest ciekawym przystankiem weekendowej wyprawy. Jest to jedno z najnowszych muzeów w Wilnie, wielokrotnie już nagradzane. Gmach stanowi przykład architektury współczesnej, wzniesionej wg. projektu słynnego architekta Daniela Libeskinda. Muzeum organizuje wystawy współczesnej sztuki litewskiej, odzwierciedlające szerokie spektrum jej stylów i koncepcji, główne procesy oraz jej rozwój na przestrzeni ostatnich 60 lat. Większość artystów, których dzieła znajdują się w zbiorach muzeum, pozostaje wciąż aktywna i są oni uznani na Litwie oraz poza jej granicami. Wystawy w Muzeum MO wciąż się zmieniają, prezentując dzieła kolejnych artystów, skupionych wokół określonych tematów. Można tu obejrzeć także filmy, wziąć udział w zajęciach edukacyjnych, posłuchać koncertów oraz, oczywiście, obejrzeć performance.
Muzeum Okupacji i Walk o Wolność (Okupacijų ir laisvės kovų muziejus)
Jest to jedyne takie muzeum w krajach bałtyckich. Znajduje się w budynku dawnych sądów, w którym w latach 1940-1991 działały okupacyjne instytucje represyjne, najpierw niemieckie, a później radzieckie (NKWD i NKGB-MGB-KGB).
Na pierwszym piętrze muzeum, w gabinecie byłego zastępcy komendanta wewnętrznego więzienia MGB (KGB), można obejrzeć dokumenty, zdjęcia, mapy i inne przedmioty związane z procesem sowietyzacji kraju. Osobna ekspozycja, poświęcona walce litewskiego podziemia wolnościowego, przybliża strukturę terytorialną i organizację wojskowych jednostek partyzanckich, podkreśla aspiracje bojowników o wolność, ich działalność i życie codzienne. Walka NKWD-NKGB z oporem zbrojnym została pokazana na ekspozycji „Nierówna walka”. Na drugim piętrze można obejrzeć ekspozycje poświęcone ludności litewskiej więzionej w gułagach, deportacjom i związanym z tym działaniom represyjnym KGB. Zwiedzający mogą zobaczyć miedzy innymi odrestaurowany pokój przesłuchań, w którym prezentowany jest także sprzęt do podsłuchów, meble i inne elementy wyposażenia wnętrza.
Wieża Telewizyjna (TV bokštas)
Wieża Telewizyjna w Wilnie jest najwyższym budynkiem na Litwie i zajmuje zaszczytne miejsce wśród najwyższych wież telewizyjnych na świecie – 8. w Europie i 26. na świecie. Jej wysokość sięga 326,5 metra. Obrotowy taras widokowy Wieży znajduje się na 19 piętrze, na wysokości 165 m. Przy dobrej pogodzie z okien działającej tutaj restauracji Paukščių takas można zobaczyć panoramę Wilna i okolic w promieniu nawet 50 km. Taras obraca się o 360 stopni w 55 minut. Restauracja zaprasza zarówno gości indywidualnych, jak i grupy turystyczne, które przyjeżdżają nie tylko zobaczyć panoramę Wilna, ale także delektować się smakami kuchni europejskiej.
Więzienie na Łukiszkach
Więzienie na Łukiszkach było od 115 lat chronione wysokimi murami i drutem kolczastym. Teraz to historyczne miejsce stało się przestrzenią sztuki, „Więzienie na Łukiszkach, wersja 2.0”, w którym pracuje aż 250 twórców i artystów. Odbywają się tu różnego rodzaju imprezy, koncerty, spektakle i wycieczki, podczas których dowiesz się więcej o życiu więziennym i poznasz historie związane z tym miejscem. Szczególne, gdyż m.in. przyciągnęło uwagę światowych filmowców: więzienie na Łukiszkach można zobaczyć w 4. sezonie serialu Netflixa, „Stranger Things”.
Dom Historii
Dom Historii – to przestrzeń, w której historia jest prezentowana zwiedzającym nie jako utrwalona przeszłość, ale jako rzeczywistość utworzona i wciąż tworzona przez nas wszystkich. To miejsce do rozmowy o wielorakich koncepcjach i różnych perspektywach historycznych. To, co wydarzyło się w przeszłości, jest obecnie badane przez historyków, archeologów, antropologów, inspiruje projektantów, artystów, fotografów i wielu innych twórców. Podsumowaniem całej tej syntezy różnic jest jedno dzieło – wystawa, i jej autor – kurator.
„Open Gallery“
Wyjątkowa plenerowa galeria sztuki to inicjatywa kulturalna, która prezentuje kulturę miejską i twórczo ożywia postindustrialną dzielnicę Naujamiestis (Nowe Miasto). Inicjatywa ma na celu zaprezentowanie dzieł alternatywnych w stosunku do tradycyjnych form sztuki. Są to obrazy na ścianach fabryk, instalacje, rzeźby, performance, niekomercyjne pokazy filmowe. Jednym z celów galerii jest zachęcenie do współpracy artystów litewskich i zagranicznych.
Popołudnie w Trokach
Poświęć trzeci dzień na weekendową wycieczkę do wspaniałych Trok, spokojnego miasta, leżącego zaledwie pół godziny drogi od Wilna. Troki były niegdyś centrum Wielkiego Księstwa Litewskiego. Witold Wielki sprowadził i osadził w tym mieście Karaimów. W wielu trockich restauracjach do dziś można spróbować jednej z ich najpopularniejszych tradycyjnych potraw, czyli kibinów.
Nie powinno się też zapomnieć o spróbowaniu starannie przygotowanego domowego kwasu chlebowego Troki słyną przede wszystkim z pięknej przyrody, dlatego warto zwiedzić nie tylko położony na wyspie zamek z muzeum, ale także wybrać się na rejs statkiem po jeziorze Galve, jednym z największych i najgłębszych jezior na Litwie, lub na spacer po jednej ze ścieżek edukacyjnych.
Po powrocie do Wilna – okolice dworca i nocne życie miasta
W ciągu kilku ostatnich lat dzielnica przydworcowa zmieniła nie do poznania. Obecnie jest to nie tylko punkt pełen zgiełkiem podróżnych, ale również popularne miejsce wśród lokalnych mieszkańców, łaknących kultury i aktywnego życia nocnego. Tutaj, w niezwykłym miejscu, niemal na samych torach kolejowych, odrodziły się najmodniejsze bary i kawiarnie, są organizowane koncerty oraz imprezy alternatywne, prężnie działa wspólnota młodych ludzi.
