Republika Zarzecza (Užupio Respublika)
Užupis, czyli Zarzecze to dzielnica, w której utworzono nieformalną republikę artystów, porównywaną czasami do dzielnic Montmartre w Paryżu lub Christiania w Kopenhadze. To jedna z najstarszych dzielnic Wilna. Niegdyś ówczesne przedmieście najczęściej zamieszkiwali ludzie ubodzy, rzemieślnicy. Dzisiaj – po licznych remontach – to jedna z najbardziej prestiżowych dzielnic, mieszcząca się w samym sercu stolicy. Republika Zarzeczańska słynie z tego, że posiada własny hymn, a także konstytucję, której treść można przeczytać na murze przy ulicy Paupio (Popławskiej). Republika ma swojego prezydenta, a nawet biskupa. Można tu zwiedzić jedną z najstarszych nekropolii wileńskich – Bernardinų kapinės, czyli Cmentarz Bernardyński, do którego prowadzi uliczka Žvirgždyno (Żwirowa Góra). Spokoju Zarzecza strzegą dwa kościoły i figura Anioła Zarzeczańskiego z brązu, głoszącego wieść o wolności artystycznej mieszkańców tej dzielnicy.
Góra Zamkowa (Gedimino pilies bokštas)
Zamek Górny na Górze Zamkowej jest głównym symbolem Wilna, widocznym z wielu miejsc na Starym Mieście, opisywanym w różnych dziełach sztuki. Z Góry Zamkowej lub z jeszcze wyżej położonego punktu – tarasu widokowego baszty Giedymina – rozpościera się wspaniała panorama Wilna. Można stąd podziwiać także niezwykłe zachody słońca. Z baszty Giedymina można zobaczyć wystawę historyczną, która prezentuje modele rekonstruujące zamki wileńskie, uzbrojenie i ikonografię starego Wilna.
Dzielnica Szklana (Stiklo kvartalas)
Przez ponad 600 lat dzielnica, która niegdyś zajmowała większą część obecnego Starego Miasta, była zamieszkana przez ludność żydowską. Było to miasteczko złotników, szklarzy, rzemieślników i finansistów. Określenie „dzielnica Szklana” w Wilnie powstało w październiku 2018 roku i oznacza teren, obejmujący zabudowę przy ulicach: Stiklių (Szklanej), M. Antokolskio (Jatkowej pierwszej, później Juliana Klaczki), Gaono (Gaona) oraz Žydų (Żydowskiej). Celem lokalnej społeczności jest organizacja szlaków kulturowych, przypominanie mniej znanej historii miejsc na wileńskiej Starówce, kultywowanie tradycji, ulepszanie infrastruktury lokalnej, przyciąganie inwestorów, a także zachęcanie mieszkańców i gości stolicy do kulturalnego spędzenia wolnego czasu.
Muzeum „MO“ („MO“ muziejus)
Dla miłośników sztuki współczesnej Muzeum MO jest ciekawym przystankiem weekendowej wyprawy. Jest to jedno z najnowszych muzeów w Wilnie, wielokrotnie już nagradzane. Gmach stanowi przykład architektury współczesnej, wzniesionej wg. projektu słynnego architekta Daniela Libeskinda. Muzeum organizuje wystawy współczesnej sztuki litewskiej, odzwierciedlające szerokie spektrum jej stylów i koncepcji, główne procesy oraz jej rozwój na przestrzeni ostatnich 60 lat. Większość artystów, których dzieła znajdują się w zbiorach muzeum, pozostaje wciąż aktywna i są oni uznani na Litwie oraz poza jej granicami. Wystawy w Muzeum MO wciąż się zmieniają, prezentując dzieła kolejnych artystów, skupionych wokół określonych tematów. Można tu obejrzeć także filmy, wziąć udział w zajęciach edukacyjnych, posłuchać koncertów oraz, oczywiście, obejrzeć performance.
Muzeum Okupacji i Walk o Wolność (Okupacijų ir laisvės kovų muziejus)
Jest to jedyne takie muzeum w krajach bałtyckich. Znajduje się w budynku dawnych sądów, w którym w latach 1940-1991 działały okupacyjne instytucje represyjne, najpierw niemieckie, a później radzieckie (NKWD i NKGB-MGB-KGB).
Na pierwszym piętrze muzeum, w gabinecie byłego zastępcy komendanta wewnętrznego więzienia MGB (KGB), można obejrzeć dokumenty, zdjęcia, mapy i inne przedmioty związane z procesem sowietyzacji kraju. Osobna ekspozycja, poświęcona walce litewskiego podziemia wolnościowego, przybliża strukturę terytorialną i organizację wojskowych jednostek partyzanckich, podkreśla aspiracje bojowników o wolność, ich działalność i życie codzienne. Walka NKWD-NKGB z oporem zbrojnym została pokazana na ekspozycji „Nierówna walka”. Na drugim piętrze można obejrzeć ekspozycje poświęcone ludności litewskiej więzionej w gułagach, deportacjom i związanym z tym działaniom represyjnym KGB. Zwiedzający mogą zobaczyć miedzy innymi odrestaurowany pokój przesłuchań, w którym prezentowany jest także sprzęt do podsłuchów, meble i inne elementy wyposażenia wnętrza.
Ulica Literatų – Literacka (Literatų gatvė)
Ulica Literatų cieszy się dużym zainteresowaniem nie tylko wśród lokalnych mieszkańców, ale również wśród gości stolicy. Jest to niewątpliwie jedno z najczęściej odwiedzanych miejsc na wileńskiej Starówce. Uważa się, że ulica Literatų otrzymała swoją nazwę dopiero w pierwszej połowie XIX wieku na cześć poety Adama Mickiewicza, który tu mieszkał. Mówią o tym trzy tablice w języku litewskim, rosyjskim oraz polskim, umieszczone na elewacji domu. W 2008 roku grupa artystów wpadła na pomysł ożywienia ulicy i ozdobienia jej dziełami sztuki, nawiązującymi do postaci literatów. Na ulicy uroczyście odsłonięto ścianę, na której artyści przez dwa lata umieszczali metalowe, drewniane, szklane i inne płytki lub obiekty poświęcone literatom, które do dziś zdobią ulicę.
Bazylika Archikatedralna pw. św. Stanisława Biskupa i św. Władysława wraz z dzwonnicą (Vilniaus Šv. Stanislovo ir Šv. Vladislovo arkikatedra bazilika ir varpinė)
Katedra Wileńska jest symbolem litewskiego chrztu. Została zbudowana w centrum miasta, na miejscu dawnej świątyni pogańskiej i obok zamku obronnego, przetrwała najpiękniejsze i najbardziej dramatyczne wydarzenia w historii Wilna i całej Litwy.
Z powodu częstych pożarów, wojen, ale także niestabilnego podłoża pod fundamentami Katedra Wileńska była kilkakrotnie przebudowywana. Ze względu na znaczenie budynku przebudowy prowadzili najsłynniejsi zagraniczni i lokalni architekci i artyści. Dzisiejszy budynek jest w stylu klasycystycznym (architekt Wawrzyniec Gucewicz, lit. Laurynas Stuoka-Gucevičius), ale można w nim znaleźć ślady gotyku, renesansu i baroku.
Obok Katedry Wileńskiej stoi wieża o wysokości 57 m– jeden z głównych symboli miasta.
Więzienie na Łukiszkach
Więzienie na Łukiszkach było od 115 lat chronione wysokimi murami i drutem kolczastym. Teraz to historyczne miejsce stało się przestrzenią sztuki, „Więzienie na Łukiszkach, wersja 2.0”, w którym pracuje aż 250 twórców i artystów. Odbywają się tu różnego rodzaju imprezy, koncerty, spektakle i wycieczki, podczas których dowiesz się więcej o życiu więziennym i poznasz historie związane z tym miejscem. Szczególne, gdyż m.in. przyciągnęło uwagę światowych filmowców: więzienie na Łukiszkach można zobaczyć w 4. sezonie serialu Netflixa, „Stranger Things”.
Pałac Władców (Valdovų rūmai)
Otwarty w 2013 r. pałac odtwarza dawną rezydencję książąt litewskich. Kompleks stanowi nowoczesne wyobrażenie oryginalnego Zamku Dolnego, który stał na tym terenie od drugiej połowy XIII w. Była tu siedziba kolejnych książąt litewskich, począwszy od dynastii Giedyminów. Rezydencja pierwotnie miała cechy gotyckie, stała się z czasem okazałym pałacem renesansowym. W połowie XVII w. pałac został spustoszony przez wojska moskiewskie, a później całkowicie zrujnowany. Odrestaurowano go dopiero w 2013 roku. W Pałacu Władców można obecnie zwiedzić cztery stale działające ekspozycje prezentujące funkcje tej historycznej rezydencji oraz wziąć udział w częstych wydarzeniach kulturalnych i artystycznych.
Zespół kościołów św. Anny i Bernardynów (Šv. Onos ir Bernardinų kompleksas)
Podobnie jak Barcelona ma swoją dumę, Sagradę Familię, również Wilno szczyci się kościołem św. Anny z imponującą dzwonnicą. Kościół, który od pięciu wieków zachował się w niemal niezmienionym stanie, jest jedną z najpiękniejszych i prawdopodobnie najsłynniejszych budowli Wilna. To arcydzieło późnego gotyku, z którym związanych jest kilka legend. Najbardziej znana głosi, że Napoleon Bonaparte, zobaczywszy kościół św. Anny, powiedział, że zabrałby go na dłoni do Paryża.
